Tác hại của sâu răng ở trẻ và cách phòng ngừa tình trạng này

Cha mẹ thường quan tâm đến dinh dưỡng và đề kháng của trẻ nhỏ mà quên rằng, sức khỏe răng miệng cũng rất quan trọng. Hiện nay, sâu răng ở trẻ em được cho là một trong những bệnh về răng miệng thường gặp. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ ảnh hưởng lớn đến răng miệng của trẻ khi trưởng thành. Vậy những tác hại của sâu răng và các biện pháp phòng ngừa tình trạng này như thế nào? Cùng tìm hiểu nhé.

Tác hại của sâu răng ở trẻ

1. Sâu răng ở trẻ em là gì?

Sâu răng bản chất là một bệnh do nhiễm khuẩn ở răng dẫn đến tình trạng tổn thương mất mô cứng của răng. Nguyên nhân là do xảy ra quá trình hủy khoáng gây ra bởi các vi khuẩn ở mảng bám răng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng.

Sâu răng ở trẻ thường do sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau bao gồm tác động từ vi khuẩn, thói quen ăn vặt khiến thức ăn đọng thường xuyên trong khoang miệng, sử dụng thức ăn và đồ uống chứa hàm lượng đường lớn và thói quen vệ sinh răng miệng không tốt.

Mặc dù bệnh sâu răng và sức khỏe răng miệng ở trẻ ngày càng được cha mẹ quan tâm nhưng đây vẫn là một trong những bệnh phổ biến ở trẻ em. Theo một thống kê của viện Răng Hàm Mặt Trung ương thực hiện, hiện nay số lượng trẻ em ở Việt Nam bị sâu răng đang có chiều hướng gia tăng, có đến khoảng 80% trẻ từ 4 – 8 tuổi bị sâu răng, và một con số phổ biến hơn là có đến 91% các bé đã chăm sóc răng miệng không được đúng cách do không được hướng dẫn chuẩn xác.

2. Những biểu hiện của tình trạng sâu răng

Thông thường, trẻ nhỏ khi mới sâu răng sẽ không có biểu hiện rõ ràng, bé cũng không thấy đau nhức hay khó chịu nên nếu không kiểm tra bố mẹ cũng khó lòng phát hiện ra sớm. Khi mức độ sâu của răng nặng hơn, trẻ sẽ có một số biểu hiện dưới đây. 

• Cha mẹ có thể kiểm tra bằng cách nhìn bằng mắt thường, răng sâu sẽ bị lõm vào tại 1 vị trí, răng có đốm màu trắng ngà hoặc có chấm màu đen ở ngay trên bề mặt răng.
• Răng của bé bị ê buốt hoặc bị đau: Bé sẽ chán ăn, khó chịu, quấy khóc. Với những trẻ lớn hơn có thể sẽ nói rõ được cho bố mẹ là đang bị đau nhức ở vị trí răng nào.
• Răng của bé trở nên nhạy cảm hơn, khi ăn đồ ngọt, đồ ăn nóng lạnh bất thường sẽ dẫn đến nhức, buốt răng. 
• Hơi thở của bé có mùi hôi: Răng sâu sẽ khiến cho các mảnh vụn thức ăn bám lại và phân huỷ ngay tại răng, dẫn đến mùi hôi khó chịu.

Như vậy có thể thấy, các biểu hiện của sâu răng còn tùy thuộc vào mức độ sâu và vị trí của chiếc răng sâu. Khi sâu răng mới khởi phát, trẻ có thể không gặp phải bất kỳ triệu chứng nào. Chính vì vậy, cha mẹ hãy kiểm tra răng của con thường xuyên để phát hiện được những bất thường sớm nhất có thể.

3. Tác hại của sâu răng ở trẻ

Thông thường, nếu trẻ bị sâu răng cửa và là răng sữa thì không phải quá lo ngại vì bé sẽ sớm thay những răng này khi được khoảng 6 tuổi. Tuy nhiên, nếu sâu răng hàm thì cha mẹ phải đặc biệt lưu ý cho con vì đó là những răng cố định không thay thế.

Thông thường, nếu trẻ bị sâu răng cửa và là răng sữa thì không phải quá lo ngại vì bé sẽ sớm thay những răng này khi được khoảng 6 tuổi. Tuy nhiên, nếu sâu răng hàm thì cha mẹ phải đặc biệt lưu ý cho con vì đó là những răng cố định không thay thế.

Sâu răng ở trẻ gây nên nhiều tác hại

Tác hại của sâu răng ở trẻ là khá nguy hiểm nếu như bé không được thăm khám và điều trị kịp thời. Theo các bác sĩ răng hàm mặt, sâu răng ở trẻ em còn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm hạch, viêm mô tế bào, viêm tủy xương, viêm xoang hàm.

Một tác hại của sâu răng ở trẻ nữa là tình trạng viêm lợi, nhiễm khuẩn răng sữa mà không được điều trị đúng cách và kịp thời sẽ gây ảnh hưởng lớn đến quá trình thay răng và mọc răng cố định. 

Ngoài ra, trẻ bị sâu răng lâu ngày không điều trị có thể xuất hiện tổn thương ở tủy răng. Tình trạng này nếu không được xử trí kịp thời có thể gây ra viêm tủy và có thể dẫn đến hoại tử tủy, từ đó dẫn đến gây áp-xe răng (xuất hiện mủ trong răng), viêm tấy vùng mặt. Trường hợp nặng có thể dẫn đến nhiễm trùng máu gây nguy hiểm đến tính mạng và điều trị lâu dài hết sức tốn kém.

Bên cạnh mối nguy hiểm từ việc bị nhiễm trùng tại chỗ, nhiễm trùng toàn thân, sâu răng còn là nguyên nhân làm tăng nặng thêm một số bệnh lý. Khoa học chứng minh rằng, sâu răng làm tăng nguy cơ bị viêm nội tâm mạc trên trường hợp những trẻ bị bệnh Tim bẩm sinh, đồng thời làm tăng nguy cơ bị viêm cầu thận và nguy cơ bị nhiễm trùng toàn thân dẫn đến tử vong trên những trẻ bị mắc các bệnh lý này.

Chính vì những hệ luỵ khôn lường này, cha mẹ không nên xem nhẹ tình trạng sâu răng ở trẻ, cần phải hướng dẫn trẻ vệ sinh răng miệng và kiểm tra thường xuyên để sớm phát hiện bệnh.

Những tác hại của sâu răng ở trẻ là không thể chủ quan do đó bố mẹ cần thường xuyên chú ý đến tình trạng răng miệng của con mình và khi bé bị sâu sẽ có cách trị sâu răng cho trẻ nhanh chóng hiệu quả.

4. Cách phòng ngừa bệnh sâu răng ở trẻ em

Các nha sĩ khuyến cáo, cha mẹ vệ sinh răng miệng cho trẻ càng sớm thì càng hạn chế trẻ bị mắc các bệnh trong khoang miệng, không chỉ là sâu răng mà còn viêm lợi, tụt lợi, viêm họng, tưa lưỡi…

Phòng ngừa sâu răng ở trẻ

Vệ sinh khoang miệng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Bạn nên dùng miếng gạc hoặc các dụng cụ rơ miệng khác để vệ sinh răng miệng cho con ngay từ khi bé chưa mọc răng. Việc vệ sinh này giúp cho lưỡi của bé sạch sẽ, tránh bị viêm, đồng thời nướu lợi cũng khỏe mạnh để chào đón những chiếc răng đầu tiên. Ngay khi răng của bé bắt đầu mọc những chiếc đầu tiên, cha mẹ hãy dùng bàn chải mềm để đánh răng cho bé. Có thể bắt đầu từ nước muối pha loãng và dùng các loại kem đánh răng chuyên dụng cho trẻ nhỏ để vệ sinh răng cho bé. Duy trì việc này đều đặn hàng ngày sẽ giúp cho trẻ hình thành thói quen ngay từ nhỏ, đảm bảo sức khỏe răng miệng lâu dài về sau.

Cha mẹ tuyệt đối không nên cho trẻ vừa ngủ vừa bú bình. Mặc dù đây là thói quen của nhiều trẻ để đi vào giấc ngủ ban đêm một cách dễ dàng, nhưng việc này lại khiến cho bé không được vệ sinh răng miệng trước khi ngủ. Điều này khiến cho sữa bám lại trên bề mặt răng, kết hợp với vi khuẩn tự nhiên trong khoang miệng sẽ gây phá huỷ tổ chức răng gây ra sâu răng.

Vệ sinh răng miệng cho trẻ từ 2 tuổi

Súc miệng thường xuyên: Cha mẹ hãy tạo cho bé thói quen súc miệng sạch sẽ sau khi ăn hoặc dùng các đồ uống có axit và đường. Đồng thời, việc sử dụng nước súc miệng có chứa fluoride sẽ giúp bảo vệ men răng của con bạn trước nguy cơ bị nhiễm trùng. Nếu như bạn đang sử dụng nước không có fluoride cho con, hãy tham khảo ý kiến ​​nha sĩ để bổ sung khoáng chất này với hàm lượng phù hợp nhất.

Súc miệng thường xuyên giúp trẻ hạn chế bị sâu răng

Hướng dẫn con đánh răng thường xuyên: Đây là một trong những việc làm giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng, trong đó có sâu răng ở trẻ. Chính vì vậy, cha mẹ hãy mua bàn chải và kem đánh răng chứa flour cho con để làm sạch răng miệng và ngăn ngừa sâu răng sớm nhất có thể. Ngoài việc sử dụng bàn chải đánh răng, cha mẹ có thể dùng thêm chỉ nha khoa để giúp làm sạch các kẽ răng của con hơn nữa.

Tập cho bé uống nước, sữa và các đồ uống lỏng khác bằng ly, cốc thay vì sử dụng bình bú. Việc làm này có thể bắt đầu ngay khi con bạn được một tuổi. Điều này giúp giảm thời gian uống mỗi lần của bé, hạn chế thời gian tiếp xúc của răng với các chất lỏng chứa đường, từ đó giúp giảm thiểu nguy cơ sâu răng.

Hạn chế cho con ăn các loại thực phẩm chứa nhiều đường: Việc tiêu thụ quá mức các thực phẩm chứa hàm lượng đường lớn như bánh kẹo, kem, khoai tây chiên, nước ngọt,… sẽ gây ảnh hưởng lớn đến men răng của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần kiểm soát chặt chẽ các loại đồ ăn vặt của bé, tránh lạm dụng quá nhiều.

Không dùng chung các dụng cụ ăn uống: Việc dùng chung các dụng cụ ăn uống, hay việc mớm thức ăn cho bé sẽ khiến lây nhiễm vi khuẩn cho trẻ một cách dễ dàng, gây ảnh hưởng sức khỏe răng miệng nói riêng và sức khỏe của các cơ quan khác như hệ tiêu hóa, hô hấp… nói chung của trẻ.

Cho trẻ đi khám răng định kỳ: Khi trẻ được 1 tuổi hoặc bắt đầu mọc những chiếc răng đầu tiên, cha mẹ cần kiểm tra răng của con thường xuyên tại nhà và định kỳ 6 tháng 1 lần đưa tới gặp các nha sĩ để kiểm tra răng cho con. Việc làm này sẽ giúp sớm phát hiện các tổn thương trên răng và trong khoang miệng của trẻ.

Đặc biệt quan trọng là việc bổ sung các chất cần thiết cho răng như calci để giúp răng bé có thể chắc khỏe hơn, việc thiếu Calci có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng sâu răng ở bé.

Bên cạnh những biện pháp ngăn ngừa và chăm sóc răng miệng kể trên, cha mẹ cần cho bé ăn uống đủ chất, đa dạng các loại dinh dưỡng và khoáng chất. Đặc biệt, nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh, trái cây vì sẽ giúp nước bọt của bé chuyển đổi thành chất khoáng, ngăn ngừa các mảng bám trên răng và giúp tăng cường men răng, phòng ngừa sâu răng hiệu quả.

Hy vọng bài viết trên đã giúp cha mẹ hiểu hơn về mối nguy hại mà sâu răng có thể đem đến cho sức khỏe của bé. Đồng thời, hãy áp dụng những gợi ý về cách phòng ngừa và điều trị sâu răng cho trẻ từ các chuyên gia ở trên để bé có được hàm răng chắc khoẻ nhất nhé.